De kerk in Haarlo is opgetrokken in baksteen, gemetseld in kruisverband. Het gebouw heeft een eveneens achthoekig tentdak dat met gesmoorde Hollandse pannen is belegd. Bovenop het dak staat een klein met zink en lood bekleed torentje, met daarop kruis en haan. In het torentje hangt een monumentale klok, vervaardigd door G.T. Van Heuvel in 1857.
De kerk heeft neoclassicistische kenmerken, zoals de achthoekig gevormde plattegrond met pilasters op de hoeken. In vier van de acht gevels bevindt zich een groot spitboogvenster met een gietijzeren raamwerk met vorktraceringen, een neogotisch motief.
In het geheel van de achtkant is ook de consistoriekamer verwerkt, evenals twee halletjes en een trap naar de orgelgalerij. De banken hebben de vorm van een cirkelsegment en staan opgesteld in drie rijen die op de preekstoel zijn gericht.
Preekstoel en doopvont
De preekstoel is vervaardigd door L. te Molder. Aan de preekstoel hangt een koperen bakje. In de zeventiende en achttiende eeuw was het gebruikelijk een doopbekken aan de preekstoel te bevestigen. Mogelijk was dit bakje het oude doopbekken. Na het in gebruik nemen van een apart doopvont werd daarin lange tijd het doopgeld gelegd. Het huidige doopvont bestaat uit een houten zuil met een zilveren schaal.
Orgels
In de kerk staat een monumentaal kabinetorgel, gebouwd in 1765 door H.H. Hess uit Gouda. Het is in 1994 als monument aangewezen. Het unieke aan dit kabinetorgel is dat het bijna compleet bewaard is gebleven. Alleen de deurtjes, die op de buitenstijlen van de grote deuren scharnieren en de pijpvelden blinderen, ontbreken helaas.
Op de galerij is in 1986 een tweede orgel geplaatst. Doordat de twee kerken in Haarlo samengingen, kwam dit orgel voor de kerk beschikbaar. Zondags worden de beide orgels door H. Koier bespeeld om ze alle twee in goede conditie te houden.
Restauraties
De Kluntjespot in Haarlo is al meerdere keren gerestaureerd. In 1987 is het liturgisch centrum van de kerk vergroot en van plavuizen voorzien. De ingangen werden opnieuw ingericht en de consistoriekamer gerenoveerd.
De laatste grote restauratie is in twee fasen uitgevoerd. In 2007 zijn het schilderwerk, het torentje en het voegwerk aangepakt. Binnen zijn een keukentje en een toilet aangebracht. De tweede en meest ingrijpende fase betrof in 2012-2013 de binnenkant van het gebouw, waarbij het gehele stucwerk is vervangen, de vloer van de consistoriekamer is aangepast en in de kerkruimte een nieuwe vloer met vloerverwarming is aangebracht.
Bronnen
Carla van Welzenis, ‘De Kluntjespot, de kerk van de Hervormde Gemeente te Haarlo en Waterhoek; een bijzonder monument verscholen tussen het groen in de Achterhoek’, in: Venster, jaargang 13, 2015, nummer 4.